تاثیر تلویزیون روی خواب
تلوزیون، یک رسانه با محتوای صوتی و تصویری است که افراد با سلایق مختلف را از خود راضی نگه میدارد. تماشای متعادل تلوزیون در روز برای افراد، زیان چندانی به وجود نمیآورد ولی تماشای طولانیمدت تلوزیون در ساعات مختلف روز بخصوص در شب و هنگام خواب سبب بروز بیماریهای عصبی، بیخوابی، افسردگی و… میشود.
بدن انسان به این گونه آفریده شده تا هرچه به غروب خورشید نزدیکتر میشویم در بدن ملاتونین که وظیفه تنظیم خواب را برعهده دارد، بیشتر شده و انسان را برای خواب شبانه آماده میکند.
اما با پیشرفت تکنولوژی و قرارگیری مداوم انسان در برابر نورهای مصنوعی فعالیت و ترشح ملاتونین با اختلال مواجه میشود و در مقابل هورمون ملانوپسین که مسئول هوشیاری و آگاهی انسان است، فعالیتی چشمگیر دارد.
پیشرفت تکنولوژی نه تنها با وجودآمدن نورهای مصنوعی در زندگی انسان، تداخل به وجود آورده است، بلکه استفاده مداوم از لپتاپ، تبلت، تلفنهای همراه هوشمند نیز از عوارض دیگر گسترش تلوزیون است. چشم انسان به صورت مداوم با این ابزار در ارتباط مستقیم بوده و به این آسیبها اضافه میکند.
مشکل دیگری که پیشرفت تکنولوژی به وجود آورده، به وجودآمدن شبکههایی مثل نتفلیکس، تماشا، فیلیمو و… است. ذات انسان کنجکاو بوده و صبر را دوست ندارد.
در گذشته که تلوزیون تنها پخشکننده محتواهای صوتی و تصویری بود، هر برنامه با بازه زمانی حداقل یک هفتهای پخش میشد، اما امروزه و با وجود این شبکه ها، زمانی که شما قصد دیدن سریالی را داشته باشید به طور میانگین ۴ تا ۵ قسمت از سریال مورد نظر خود را در این شبکهها مشاهده میکنید و تماشای مداوم فیلم، درگیری چشم، بیتحرکی، درگیری ذهن برای حدسزدن ادامه قصه و… مواردی هستند که سبب میشوند تا خواب شما مختل شده و الگوی خواب تغییری فاحش را تجربه کند.
شاید برای شما سوال به وجودآمده باشد که چرا تماشای تلوزیون، لپتاپ، تلفنهمراه یا هر وسیله الکترونیکی دیگر برای سلامت مضر هستند، پاسخ این سوال در ارتباط با سیستم تشکیلدهنده بدن است. ارتباط مستقیم چشم با مغز باعث سرعت فعالیت مغز میشود. زمانی که چشم با صفحه نمایشی همچون تلوزیون مواجه است، برای پردازش تصویر و فهمیدن آنچه در حال وقوع است با سرعت بیشتری با مغز در ارتباط بوده و مغز را به فعالیت وا میدارد.
به این دلیل زمان استراحت مغز را کمتر کرده و سبب رفتارهای عصبی، پرخاشگرانه و… در شخص میشود.
قراردادن تلوزیون در اتاقخواب خود یا کودکتان به این اختلال دامن زده و باعث از بینرفتن ساعت بیولوژیکی بدن شده و بیخوابی یا بدخوابی را برای شما به ارمغان میآورد.
اگر تلوزیون در اتاق خواب، در واقع هر مکانی که برای خواب و استراحت شبانه تعبیه شده است، قرار گیرد. این ارتباط دائمی و سنگین بین مغز و چشم تا تختخواب ادامه داشته و در نتیجه ثانیهای قبل از خواب و استراحت کامل، مغز، فعالیتی سنگین را تجربه خواهد کرد.
فرض کنید، قبل از خواب فیلمی در ژانر اکشن دیده باشید، در این صورت ذهن همچنان فعالیت بالای خود را داشته و هنوز آماده به خواب رفتن، نیست.
کارها و فعالیتهایی که در طول روز انجام میدهید، ذهن و احساسات شما را تحت تاثیر قرار میدهد، زمانی که فعالیتهایی با درگیری ذهن بالا را قبل از خواب انجام دهید، ذهن فرصت تحلیل و به عبارتی هضم وقایع را نداشته و خواب شبانه شما را تحت تاثیر قرار میدهد.
علاوه بر این از آنجایی که تماشای تلوزیون با سکون همراه است، زمانی که بیش از حد این مسئله اتفاق بیافتد، بدن کالری کمتری را سوزانده و در نتیجه تماشای بیش از حد تلوزیون، چاقی را نیز برای شما در پی خواهد داشت.
مشکل بزرگ دیگری که قراردادن تلوزیون در اتاق خواب افراد متاهل و در رابطه عاطفی به وجود میآورد، کاهش میل جنسی و روابط عاطفی است. در واقع زمانی که افراد مایل به ایجاد ارتباط و صحبت با یکدیگر هستند، به تماشای تلوزیون میپردازند با یکدیگر کمتر صحبت کرده و روابط سردتر میشود.
به جای دیدن فیلمی عاشقانه بهتر است داستان واقعی زندگی خود را با کسی که عاشق او هستید، مرور کنید و از لذتهای این داستان واقعی با هم صحبت کنید اما به یاد داشته باشید تنها بیان مشکلات این داستان واقعی نیز آزاردهنده بوده و خواب را مختل میکند بهتر آن است که قبل از خواب نکات مثبت و انرژیبخش از داستان عاشقانه خود را مرور کنید تا خوابی آرامشبخش را تجربه نمایید.
اگر جز افراد در رابطه و متاهل هم نمیباشید از فیلم دیدن قبل از خواب در هر وسیله الکترونیکی خودداری کنید.
اختلال در خواب به هر دلیلی که باشد، باعث میشود تا انرژی لازم برای کار و فعالیت روز بعد در حد عالی یا نرمال را نداشته باشید.
همچنین شواهدی وجود دارد که نشان میدهد، محتوایی که قبل از خواب آن را مشاهده میکنید، بخصوص اگر محتوایی همچون فیلم که تاثیرگذاری بیشتری بر روی ذهن دارد، باشد، بر روی رویاها و خوابهایی که در طول شبانهروز دیده میشود، تاثیر مستقیم دارد.
در نتیجه تماشای تلوزیون قبل از خواب، سبب بروز بدخوابی و کابوس دیدن میشود. البته تحقیقات نشان داده که تماشای محتوای تلوزیون یا کامپیوتر در تختخواب با علائم بیخوابی ارتباط مستقیم دارد، ولی همین تحقیقات هیچ ارتباطی بین علائم بیخوابی و محتوایی که در صفحه تلوزیون نمایش داده میشود، را نشان نداده است.
این اختلاف به دلیل نوری است که از صفحه نمایش تلوزیون یا کامپیوتر به چشم خورده و سبب فعالیت مغزی میشود، است. به همین دلیل محققان تاکید کردهاند که فاصله منبع نور تا چشم بسیار مهم و تاثیرگذار است. همچنین تماشای فیلم در تلوزیون که صفحه نمایش بزرگتری نسبت به کامپیوتر و تلفن همراه دارد، زیانآورتر است چرا که نور بیشتری از آن به چشم میخورد.
تاثیر تماشای تلوزیون بر بزرگسالان در هنگام خواب مخرب است، ولی در کودکان تماشای تلوزیون نه تنها قبل از خواب، بلکه تماشای بیش از حد تلوزیون در طول روز نیز مضر بوده و آسیبهایی را به وجود میآورد.
مطالعاتی که بر روی کودکان زیر ۲ سال در سال ۲۰۱۹ در کشور سنگاپور صورت گرفت، نشان میدهد، کودکانی با این سن که در تلوزیون، تبلت و هر وسیله دیگری به تماشای محتوایی میپردازند حدود ۱۶ دقیقه کمتر میخوابند.
محققان دانشگاه ماساچوست در تحقیقی که بر روی ۴۷۰ کودک در سن پیش از دبستان انجام دادند به این نتیجه رسیدند، کودکانی که در روز ۱ ساعت بیشتر از دیگر همسالان خود به تماشای تلوزیون میگذرانند در هفته ۲.۵ ساعت بیشتر میخوابند. همچنین این کودکان خواب میانروز بیشتری از همسالان خود دارند.
براساس تحقیقات سازمان بهداشت جهانی، کودکان در رنج سنی ۲ تا ۴ سال نباید بیش از یک ساعت در روز تلوزیون ببینند و هرچه این بازه زمانی در طول روز کمتر باشد، برای کودک بهتر است.
کودکانی که بیش از دو ساعت در روز تلوزیون تماشا میکنند، بیشتر در معرض استرس در حین خواب بوده و مقاومت در برابر خواب دارند. این مشکلات با محتوای مناسبی که در تلوزیون مشاهده میکنند به وجود میآید. تماشای محتوای نامناسب و خشن که مشکلات بیشتر و سنگینتری را در کودک رقم میزند.
نتیجه گیری
شواهد قانعکنندهای وجود دارد که تلوزیون بر روی خواب بخصوص خواب کودکان، تاثیرات مخرب زیادی میگذارد. پس در مورد تماشای تلوزیون چه میتوانیم انجام دهیم؟ ارائه چند پیشنهاد برای تماشای تلوزیون شاید برای شما کاربردی باشد.
- بر روی محتوایی که افراد خانوادهتان با سنین مختلف تماشا میکنند، نظارت داشته باشید و از تماشای محتوای نامناسب برای کودکان جلوگیری کنید.
- تحقیقات نشان میدهد، والدینی که تلوزیون را در زمان محدود تماشا میکنند، فرزندان نیز به تبعیت از والدین رفتار کرده و علاقه چندانی به تماشا تلوزیون ندارند.
- استفاده از تلوزیون و تماشای فیلم را در افراد بخصوص کودکان محدود کنید.
- از تماشای تلوزیون قبل از خواب جداً خودداری کنید.
- از قراردادن تلوزیون در اتاق خواب پرهیز کنید.