بین زودپز برقی یا معمولی، کدامیک را برای خرید انتخاب کنم؟ معایب و مزایای هرکدام چیست؟
یکی از سخت‌ترین خریدها، خرید لوازم برقی آشپزخانه است. مخصوصاً اگر بین دو نوع آن دستگاه مدنظر، مردد باشید. زودپز هم، یکی از لوازم برقی است که در آشپزخانه کاربرد زیادی دارد.
خانم‌ها و آقایان شاغلی که بیشتر وقت خودشان را در خانه نیستند، اغلب به دنبال زودپز هستند. چون زودپز، همانطور که از اسمش پیداست، غذای شما را به‌سرعت می‌پزد. اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید، برای این که بتوانید خرید مناسبی داشته باشید، به اطلاعات کافی در مورد این محصول نیاز دارید.
ما در این مقاله به شما کمک می‌کنیم تا برای اینکه بتوانید بین دو نوع زودپز معمولی و زودپزبرقی، یکی را انتخاب کنید، اطلاعات کافی را به‌دست آورید و در آخر تصمیم نهایی‌تان را بگیرید.
زودپز چیست؟
زودپز، نوعی وسیله پخت و پز شامل یک دیگ و سرپوش است. دیگ زودپز از جنس فولاد یا آلیاژ آلمینیوم ساخته می‌شود و در سرپوش آن دریچه‌ای برای فرار بخار آب وجود دارد.
در این وسیله غذا با کمک آب، در فضایی کاملا بسته آماده می‌شود. فضای بسته درون زودپز بخار آب ایجاد شده را درون آن حفظ می‌کند، که این موضوع باعث بالا رفتن دمای آب حتی بیشتر از دمای جوش آن (۱۰۰درجه) می‌شود.
زمان پخت غذا در این روش نصف و یا گاهی اوقات یک چهارم زمانی است که در روش‌های پخت سنتی صرف می‌شود، به همین علت است که به آن زودپز می‌گویند.
نحوه عملکرد زودپزها
نحوه عملکرد زودپز به‌گونه‌ای است که گرمای درون آن محدود به دمای جوش آب نیست و فشار بخار آب، دما را افزایش می‌دهد. زودپزها همچنین فشار وارد بر مواد غذایی را افزایش می‌دهند که این موضوع باعث می‌شود آب بهتر و در زمان کمتری به خورد غذا برود.
از این ویژگی زودپزها برای ترد شدن مواد سفت و خشک مانند گوشت استفاده می‌کنند که در نهایت غذایی آبدار و ترد ایجاد می‌کنند. علاوه بر آن، زودپزها مواد مغذی را بیشتر حفظ می‌کنند و با از بین بردن برخی مواد مضر مانند اسیدها غذایی سبک تهیه می‌کنند که هضم راحت‌تری خواهد داشت.
سیر تحولی زودپزها
این وسیله در سال ۱۶۴۷ توسط یک فیزیکدان فرانسوی اختراع شد. او قصد داشت قوانینی که به تازگی در مورد فشار و بخار آب در فیزیک کشف شده بود را در آشپزخانه به کار بگیرد.
زودپز اختراع شده توسط این فیزیکدان به نسل اول زودپزها معروف است. نسل اول زودپزها بسیار پر سروصدا بودند به‌طوری که باعث وحشت بچه‌ها می‌شدند. سروصدای زیاد یکی از مهمترین دلایل بی‌میلی انسان‌ها در آن زمان برای استفاده از این وسیله بود. علاوه بر آن، زودپزهای قدیمی ایمنی کمی داشتند و احتمال انفجار و برخورد با سقف آشپزخانه در آنها زیاد بود.
با گذشت زمان نسل دوم زودپزها و بعد از آن هم نسل سوم (زودپزهای برقی) اختراع شدند. مهمترین پیشرفت نسل‌های جدید زودپز، این است که سروصدای زیادی ندارند و به شما این امکان را می‌دهند که با آرامش آشپزی کنید. زودپزهای نسل جدید، خطر کمتری دارند و قفل درشان، تا زمانی که بخار آب درون ظرف کم نشود، باز نمی‌شوند.
پیشرفت قفل در زودپزهای نسل جدید باعث گسترش استفاده آنها هم شده است. قفل‌های مطمئن به شما این امکان را می‌دهند که در صورت استفاده نکردن از زودپز، درون آن مواد غذایی (گوشت، ماهی و…) نگهداری کنید.
زودپز برقی و معمولی
زودپز برقی همانطور که از نامش پیداست، از جریان برق استفاده می‌کند تا فشار لازم برای آماده شدن مواد غذایی را ایجاد کند. این فشار می‌تواند کم یا زیاد باشد که با تنظیم درجه زودپز ایجاد می‌شود. 
زودپزهای معمولی از گرمای مستقیم و دمای بالا برای به جوش آوردن آب درون خود استفاده می‌کنند. فرایند به جوش آمدن آب در زودپزهای معمولی آهسته‌تر از زودپزهای برقی است ولی باعث ایجاد فشار بیشتر می‌شوند. 
امروزه بیشتر افراد در اولین نگاه به زودپزهای برقی رو می‌آورند چون که این نوع زودپزها به‌روز‌تر و پیشرفته‌تر هستند، ولی این‌ها دلایل ساده‌ای برای کنار گذاشتن زودپزهای معمولی‌اند. برای خرید باید ویژگی‌های هردوی آنها در نظر گرفته شود.
بیشتر بخوانید: نکات مهم پیش از خرید زودپز خوب
مزایای زودپز معمولی
به‌طور کلی زودپزهای برقی و معمولی، هردو از وسایل کارآمد آشپزخانه هستند که لذت آشپزی را افزایش می‌دهند و باعث آسان‌ترشدن آن می‌شوند. ولی اگر بخواهیم آنها را به طور جداگانه بررسی کنیم، هر کدامشان مزایا و معایبی دارند که دیگری ندارد.
عملکرد زودپزهای معمولی در چند مورد بهتر از زودپزهای برقی است. مهمترین نکته درمورد آنها این است که نسبت به زودپزهای برقی فشار بیشتری ایجاد می‌کنند و می‌توانند این فشار را به مدت زمان بیشتری درون خود حفظ کنند. البته این موضوع به‌میزان منبع گرما و مقدار آبی که درون زودپز ریخته می‌شود هم بستگی دارد.
به‌طور میانگین مدت زمانی که طول می‌کشد یک زودپز معمولی به حداکثر فشار خود برسد، ۱۱ دقیقه است؛ در صورتیکه این زمان برای زودپزهای برقی ۱۴ دقیقه است. زودپزهای برقی علاوه‌بر صرف زمان بیشتر، توانایی ایجاد فشار کمتری دارند، به طوری که حداکثر فشار در آنها خیلی کمتر از حداکثر فشار در زودپزهای معمولی است.
موضوع زمان در سرد شدن زودپز هم صدق می‌کند. شما برای خنک شدن یک زودپز معمولی بهراحتی میتوانید آن را در جریان آب سرد بگذارید؛ در صورتیکه برای زودپزهای برقی، به‌علت الکتریکی بودن این کار ممکن نیست و باید برای خنک شدن آن صبر داشته باشید. پس اگر زمان برای شما اهمیت دارد، انتخاب شما باید یک زودپز معمولی باشد.
نگهداری زودپزهای معمولی خیلی راحت‌تر است به‌طوری‌که آنها را میتوان در کنار تابه‌های دیگر درون کابینت یا هرجای دیگر نگهداری کرد؛ ولی زودپزهای برقی را نمی‌توان هر جایی گذاشت؛ در نتیجه با تهیه زودپز معمولی در فضای آشپزخانه‌تان هم صرفه جویی می‌کنید.
نکته مهم دیگر درمورد زودپزهای معمولی، قابیلت دو منظوره بودن آنهاست. اگر شما هنگام آشپزی با کمبود ظرف مواجه شدید، بهراحتی میتوانید در یک زودپز معمولی را کنار بگذارید و از محفظه آن به عنوان تابه استفاده کنید. ولی اگر از نظر ظروف آشپزخانه بی‌نیاز هستید، بهتر است که این موضوع را نادیده بگیرید و زودپز خود را بر اساس نکات دیگر انتخاب کنید.
مزایای زودپز برقی
احتمالا با خواندن ویژگی‌های زودپزهای معمولی، با خود فکر می‌کنید که چرا باید یک زودپز برقی تهیه کنید؟ ولی زود قضاوت نکنید! زودپزهای برقی هم مزایای خاص خودشان را دارند که کاملا متفاوت با زودپزهای معمولی هستند.
مهمترین ویژگی‌های یک زودپز برقی ناشی از چیزهایی است که آن را با یک زودپز معمولی متمایز کرده است. یکی از این ویژگی‌ها، ایمنی بیشتر آن است. درون آنها سنسورهایی وجود دارد که باز یا بسته بودن در زودپز را تشخیص می‌دهند و تا زمانی که در آن به‌طور کامل بسته نشود اجازه تولید گرما را نمی‌دهند. این موضوع باعث می‌شود که در زودپز در مواقعی که گرمای درون آن زیاد است و خطر مواجه با بخار آب داغ وجود دارد باز نشود.
نکته مهم دیگر در مورد زودپزهای برقی زمان‌بندی آنها است. شما میتوانید مقدار زمان مورد نیاز برای پخت غذا را در زودپز تنظیم کنید تا بعد از آن زمان زودپز به طور خودکار خاموش شود. با این ویژگی شما میتوانید بعد از تنظیم کردن زمان زودپز به کارهای دیگرتان برسید و نگران فراموش کردن غذا نباشید.
خیلی از زودپزهای برقی امروزی به شما این امکان را می‌دهند که علاوه‌بر زمان خاموش شدن، زمان روشن شدن آن را هم تنظیم کنید! کافی است غذایی که قصد دارید برای وعده‌ی بعدی داشته باشید را درون زودپز قرار بدهید و زمان روشن شدن آن را تنظیم کنید. این زمان تا سقف ۱۲ ساعت قابل تنظیم است.
شما میتوانید زودپز برقی خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که وقتی از سر کار می‌آیید غذایی تازه و گرم داشته باشید؛ در نتیجه در وقت و انرژی شما صرفه‌جویی می‌شود. این ویژگی برای مواد غذایی که زود فاسد می‌شوند کاربرد ندارد.
از نظر قابلیت، گفتیم که زودپزهای معمولی دو منظوره‌اند. در صورتی که زودپزهای برقی هم روز به روز در حال پیشرفت هستند طوری که نسل‌های جدید آن قابلیت آرام پز هم خواهند داشت.
معایب زودپزهای برقی
یکی از بزرگترین معایب زودپزهای برقی اندازه آنها است. این نوع زودپزها برخلاف زودپزهای معمولی در اندازههای بزرگ وجود ندارند. در نتیجه از آنها فقط برای خانوادههای کم جمعیت میتوان استفاده کرد.
نکته ی مهم دیگر در مورد این نوع زودپزها هزینه آنهاست. زودپزهای برقی علاوه بر اینکه قیمت بیشتری دارند استفاده از آنها هم هزینه بیشتری می برد. برق مصرفی توسط این زودپزها زیاد است و باعث بالا رفتن قبض برقتان می شود در صورتیکه زودپزهای معمولی از نظر مصرف انرژی هیچ فرقی با تابه های معمولی ندارند.
منبع گرمای زودپزهای برقی توسط جریان برق تولید می‌شود. این موضوع بر تمیز کردن آن تاثیر می‌گذارد به طوری‌که نمی‌توان بهراحتی آن را زیر شیر آب گرفت برای تمیز کردن آن باید حوصله به خرج دهید.
جمع‌بندی
با کمی سبک و سنگین کردن مزایا و معایب زودپز برقی یا معمولی، میتوانید در نهایت به تصمیم درستی برسید که کدامیک برای شما مناسبترند.
اگر مطلب بالا برای شما مفید بود، آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید. شما کدامیک را انتخاب می‌کنید؟ زودپز برقی یا معمولی؟